De gemiddelde levensduur van matrassen is ongeveer 10 jaar. De precieze levensduur van matrassen hangt af van meerdere factoren, zoals het materiaal, de kwaliteit en het gebruik van het matras. We zullen deze factorden met je doornemen zodat je bij de aanschaf van een nieuw matras kan inschatten hoelang deze ongeveer mee zal gaan. Daarnaast geven we wat tips die je kunt gebruiken om erachter te komen of jouw matras aan vervanging toe is.
Het soort materiaal waarvan het matras is gemaakt, bepaalt voor een groot deel hoe lang het matras meegaat. De gemiddelde levensduur van een binnenveringsmatras is bijvoorbeeld maar een paar jaar. De veren verliezen snel hun veerkracht, waardoor het lichaam niet meer goed ondersteund wordt. Een koudschuimmatras of traagschuimmatras kan daarentegen wel langer dan 10 jaar meegaan. Daarom kiezen ziekenhuizen vaak voor één van de laatste opties.
Je hebt in alle soorten materialen verschillende kwaliteitsklassen. De kwaliteit van de gebruikte materialen is ook een belangrijke indicatie van de levensduur. Bij schuimen geldt: hoe hoger het soortelijk gewicht , hoe beter de veerkrachtigheid van de materialen en hoe langer het matras meegaat.
Het gebruik van het matras speelt ook een rol in de levensduur van het matras. Het matras dat in het logeerbed ligt hoeft waarschijnlijk niet zo snel vervangen te worden als het matras in het bed waar je elke nacht in slaapt. Matrassen belast je niet alleen met je gewicht, waardoor de veerkracht van het matras af kan nemen, maar ook met het slapen zelf. Tijdens het slapen verlies je namelijk lichaamsvocht en huidschilfers, wat op den duur erg onhygiënisch wordt.
Veel mensen slapen te lang op hun oude matras, soms wel 20 jaar lang. Ook worden er nog wel eens matrassen doorgegeven binnen een familie, waardoor niemand meer weet hoe oud het matras eigenlijk is. Dat is niet alleen onhygiënisch, maar ook slecht voor de slaapkwaliteit en de gezondheid.
Matrassen worden sneller smerig dan je denkt. Elke nacht verlies je wel tot anderhalf liter vocht in het matras. Dat stimuleer schimmelvorming en bacteriegroei. Het is niet alleen het vocht zelf, maar ook zouten en eiwitten die het materiaal kunnen aantasten. Bovendien verlies je ook stof, huidschilfers en verliezen huisstofmijten uitwerpselen. Hier zijn schadelijke bacteriën zoals de Staphylococcus aureus gek op. De groei van bacteriën veroorzaakt uiteindelijk een muffe geur. Ook tasten bacteriën het schuim in het matras aan, wat de ondersteuning niet ten goede komt. Het is dus niet alleen niet fris, maar ook nog eens slecht voor de gezondheid om op een te oude matrassen te slapen. Het is daarom ook belangrijk om op zoek te gaan naar matrassen die goed ventileren en vocht opnemen. Zo zijn matrassen die volledig van traagschuim zijn gemaakt niet zeer ventilerend. Koudschuim daarentegen heeft een goede ventilatie en kan daarnaast goed vocht opnemen.
De levensduur van een matras kan in een laboratorium worden getest. De Consumentenbond laat bijvoorbeeld een wals van 140 kilo 30.000 keer over het matras rollen. Dat simuleert het normale gebruik van het matras gedurende ongeveer 8-10 jaar. Daarna kijken de onderzoekers van de Consumentenbond naar de slaapkwaliteit van het matras. Dat doen ze door de te meten hoeveel dikte het matras heeft verloren, hoeveel stevigheid het nog heeft en of het matras het lichaam nog goed ondersteunt.
Is je matras ouder dan 10 jaar? Grote kans dat je het matras moet vervangen! Als je matras nog niet zo oud is maar je wel twijfelt, zijn er een aantal manieren waarop je kan zien of je matras aan vervanging toe is.
In de eerste plaats merk je dat je gewoon niet meer zo lekker ligt. Je weet dat het matras aan vervanging toe is als je niet meer goed ondersteund wordt. Dat kan resulteren (onder)rugpijn of nekpijn bij het wakker worden, of het niet uitgerust wakker worden. Zelf de meest geringe kuilvorming of oneffenheden zijn al een aanduiding dat het materiaal aan kwaliteit heeft ingeboet. Dit is slecht voor je lichaam, je slaaphouding en je nachtrust.
In de tweede plaats is het een goed idee het matras te vervangen als je gele plekken of andere verkleuringen ziet op de tijk van het matras, of als het matras onaangenaam begint te ruiken. Vlekken en een stinkende geur zijn namelijk een teken dat schimmels en bacteriën het rijk inmiddels hebben overgenomen.
Een matras heeft na een jaar of tien z’n langste tijd wel gehad. Toch kan je er wel wat aan doen om de levensduur van je matras te verlengen.
Als je hebt geleerd om na de ochtend je bed netjes op te maken, wordt het tijd om die oude gewoonte af te leren. Ook al is het een nette gewoonte, moeten we dit toch afraden. Het beddengoed zorgt er namelijk voor dat het matras niet goed kan ventileren en er gemakkelijk een broeinest ontstaat. Laat het dekbed dus altijd open. Zo kan het nachtelijk zweet en overig vocht goed verdampen en voorkom je schimmelvorming en bacteriegroei.
Een andere tip is het regelmatig op 60 graden wassen van de tijk. Laat het vervolgens goed drogen om bacterie- en schimmelgroei tegen te gaan. Een vochtige tijk om je matras vraagt absoluut om problemen! Als de tijk in de wasmachine zit, stofzuig dan het matras om stof, vuil en uitwerpselen van huisstofmijt zoveel mogelijk te verwijderen. Het matras af en toe buiten zetten om zonder matrashoes te laten luchten is ook een effectieve maatregel. Er zijn meerdere manieren om je matras te reinigen . De tijk van het matras kan je het beste na een jaar of vijf vervangen, want de kwaliteit kan bij veelvuldig wassen verminderen.
Tenslotte kan een matrasbeschermer het matras langdurig beschermen tegen de schadelijke invloeden van lichaamsvocht, zouten en mineralen.